جفرافیای سیاسی

دانش جغرافیای سیاسی نه جبر و است و نه تقلیل، بلکه پیوند اجتماعات و تشکل‌های انسانی با زمین و چگونگی پر شدن سرزمین از قدرت سیاسی را بررسی می‌کند.
14 فوریه 2020

احیای واژه امپراطوری

در ادامه سلسله مباحث جغرافیای سیاسی به این سوالات می پردازیم: چرا پس از جنگ جهانی دوم دیگر از واژه امپراطوری استفاده نشد؟ عملکرد امپراطوری های پیش از جنگ چه نقشی در طرد این واژه داشت و چه ترمینولوژی سیاسی جایش را گرفت؟ چرا دوباره طیف وسیعی از نظریه پردازان سیاسی و مورخین درباره ابرقدرتهایی چون آمریکا و روسیه از واژه امپراطوری استفاده می کنند و این بازتعریف برای دوستداران و منتقدان امریکا چه مفهومی دارد؟ اگر آلمان نازی را رایش سوم بنامیم، رایش اول و دوم در کجای تاریخ ایستاده‌اند؟ آیا انتخابات را می توان نوعی تشریفات انتخاب امپراطور قلمداد کرد؟ امپراطوری امریکا با بیرون کشیدن قدرت از اروپای غربی چگونه به صلح بلند اروپا منجر شد؟
07 ژانویه 2020

تله توسیدید و جنگ قدرتها

توسیدید Thucydides ژنرال ارتش آتن در قرن پنجم پیش از میلاد، پدر تاریخنگاری علمی از نظر غرب شناخته می شود. وی در کتاب تاریخ جنگهای پلوپونزی، دینامیسم دشوار و به سختی اجتناب پذیری را توضیح می دهد که درآن خطر جنگ میان یک قدرت مستقر و یک قدرت در حال رشد به شدت بالا می رود. این مکانیزم در مفهوم مدرن، ابتدا در مورد برخورد چین و آمریکا مطرح شد اما کاربردی بسیار فراتر دارد و تنش کنونی  آمریکا و ایران را هم توضیح می دهد. در این گفتار به نظرات گراهام آلیسون استاد علوم سیاسی دانشگاه هاروارد در مورد توسیدید در کتاب «جنگ محتوم» Destined for War هم پرداخته می شود. مفاهیم دیگری که در این مقاله صوتی به آن می پردازیم، هژمون و هژمونی، قدرت نرم و قدرت سخت و نظریه هارتلند هالفورد مکیندر است.
31 دسامبر 2019

نقد منابع مطالعات سیاسی

در این مقاله به درجه بندی محتوایی متون سیاسی از بی مایه تا ارزنده می پردازیم و برخی معیارها برای شناسایی متون مفید در طی مقالات بعدی معرفی می کنیم.
06 نوامبر 2019

الگوریتم و اقتصاد مبتنی بر توجه

دهه ای که گذشت در جهان با نام دهه ناآرامی نامگذاری شد. در این دهه مردم به سیاستمداران افراطی رای دادند و اعتراضات با اهداف مختلف و کشورهای گوناگون همه به خشونت کشیده شد. کشورهایی به ورشکستگی سیاسی کامل رسیدند Failed States.  اما این پدیده در انحصار جهان سوم نماند و با رنگی دیگر در جهان اول هم رخ نشان داد. تنوع زمانی، جغرافیایی و تنوع اهداف معترضین ایجاب می کند که این پدیده با علتی نافذ، فراگیر ، خزنده و البته فراتر از تئوری توطئه توضیح داده شود. در این پادکست پس از تعریف مفهوم اقتصاد مبتنی بر توجه Attention Based economy بررسی می کنیم که الگوریتمهای جستجوی یوتیوب، گوگل، فیس بوک و دیگر شبکه های اجتماعی چگونه در دهها جهت مختلف مردم جهان را به افراط کشانده و رادیکالیزه کرده است. حتی آنها که از خود مطمئن بودند و هرگز فکرش را نمی کردند... شنیدن این پادکست را به روانشناسان، جامعه شناسان، فعالان فضای مجازی و مخاطبان آن پیشنهاد می کنیم.
25 اکتبر 2019

سوئز تا سوئد

جمال عبدالناصر کانال سوئز را ملی اعلام کرد و جهان در آستانه جنگ اتمی قرار گرفت. چرا؟ آیا سرنوشت سوئز در دست مصر است یا برعکس؟ چرا کشور مرفه و صلح طلب سوئد برای آخرالزمان آماده می شود؟ هلال ثبات و هلال بی ثباتی چگونه با هم کار می کنند و یک حلقه محاصره دولایه در اطراف اوراسیا تشکیل می دهند؟ آیا خشکسالی ایران را به زانو در خواهد آورد؟ پاسخ به سوالات دوستان نویسنده: دکتر ایمان فانی
19 اکتبر 2019

سرزمین شهریاران شهید

    مرگ مانند ماهی لیز است. نمی توان مرگ را در دست گرفت و چشم در چشم نگریست و خواند. رنج اما مثل خار می ماند، می توان نگهش داشت و نگاهش کرد و سوال پیچش کرد و در آغوشش فشرد. رنج، از مرگ و از ترس، بدپیله تر است. از این رو پاسخی که یک فلسفه(اعم از منسوب به آسمان یا زمین) به مساله ی رنج می‌دهد، مهم تراست از پاسخ آن مکتب به مساله  مبدا و معاد!! […]
02 اکتبر 2019

کانال سوئز حلقه مفقوده تاریخ معاصر ایران

چرا انقلابهایی که کارل مارکس در غرب پیش‌بینی می‌کرد، در شرق اتفاق افتاد؟ -چرا در فهرست قحطی‌های فراگیر و قابل ذکر جهان نام ایران پیش از ۱۸۶۹ میلادی ذکر نمی شود و پس از ۱۸۶۹ در دوران معاصر سه قحطی پیاپی رخ می دهد؟ -توازن قدرتهای زمینی و دریایی در نیمه دوم قرن نوزدهم چرا و چگونه تغییر کرد و این موضوع با نظریه «هارتلند» هالفورد مکیندر چگونه ارتباط می یابد؟ -روایت جهانی چگونه و کجا با تجارت جهانی پیوند می‌یابد؟ -چرا تا پیش از مساله یمن، آتش همه جنگهای خاورمیانه تنها در شمال خلیج فارس روشن بود؟ -آیا ناامنی های خاورمیانه حاصل «دعوا بر سر نفت» است، به مرزهای ناکارآمد قرارداد «سایکس پیکو» پس از جنگ اول جهانی ارتباط پیدا می کند یا علت قدیمی‌تر و مهم‌تری دارد؟ -نیمه دوم قرن بیست و یکم با چه تغییراتی در توازن قدرت تمدنهای دریایی و زمینی همراه خواهد بود و تغییرات اقلیمی در میان مدت بر تمدنهای دریایی چگونه اثر خواهد گذاشت؟ کانال سوئز، حلقه مفقوده تاریخ معاصر ایران و جهان
11 سپتامبر 2019

ذهنیت سیاسی انگلستان

در این پادکست به ذهنیت سیاسی انگلستان به عنوان یک قدرت دریایی می‌پردازیم و به این سوال پاسخ می‌دهیم که چرا انگلستان هرگز به طور کامل هویت خود را در درون اروپا و اتحادیه اروپا تعریف نکرده است؟ گذشته از تعارفات و مجادلات، نگاه درازمدت دیپلماتیک انگلستان به روسیه، چین، آلمان و دیگر قدرتهای ابرقاره اوراسیا چگونه است و این نگاه در عملکرد سیاستمدارانی چون چرچیل، تاچر و دولتمردان امروز انگلستان چگونه بازتاب یافته است. در پایان مقدمه کوتاهی از مشاهدات جغرافیای سیاسی هالفورد مکیندر و نسخه دیگر آن، نظریه تحدید نیکولاس اسپایکمن نقل می‌شود.
03 سپتامبر 2019

ذهنیت سیاسی چین

چرا چین اینقدر پر جمعیت است؟ این مساله در تولید ناخالص ملی آن در طول تاریخ چه نقشی داشته؟ فلسفه های باستانی چین از کجا آمده اند و چه نقشی در سیاست داخلی و خارجی آن بازی می کنند؟ چین از دوران معاصر چه آموخته؟ چرا در دریای جنوب چین مشغول ایجاد استحکامات نظامی است؟ چرا در گوادر بندر اجاره کرده؟ چرا در جیبوتی پایگاه دائم نیروی دریایی مستقر ساخته است؟ آیا چین بسوی نابسامانی سیاسی پیش می‌رود یا قدرت و نفوذ بیشتر؟
error: Content is protected !!