اثرات درمانی یوگا
یوگا چیست و چگونه اثر می‌کند؟ | اثرات درمانی یوگا
این ویدیو با نگاهی کوتاه به تاریخ یوگا ، نحوه اثرات و برخی کاربردهای درمانی آن را بر می‌شمارد و به بعضی پژوهش‌ها در این‌باره اشاره می‌کند.
«یوگا یعنی آفرینش آگاهی بعنوان یک اثر هنری، بر بوم بدن، ذهن و روح.»
آمیت رای-یوگا و ویپاسانا
چیزی بین سده اول و پنجم میلادی، پیر فرزانه هندو بنام پاتان جالی، شروع کرد به ثبت و ضبط سنتهای باستانی مراقبه در هندوستان. در ۱۹۶ دستورالعمل، فنونی را یادداشت کرد که به قدمت خود تمدن هند بودند و به آن‌ها گفتند «یوگا سوترا».
این متون یوگا را بصورت «یوغ زدن» تعریف کردند یعنی محدود کردن و پرهیز ذهن از تمرکز بر اشیا بیرونی بعنوان تلاشی برای رسیدن به آگاهی خالص. به مرور زمان یوگا تمرینهای جسمی را هم شامل شد از ژیمناستیک گرفته تا کشتی. امروز رویکردهای زیادی به یوگا وجود دارد ولی بیشترشان هنوز سه جوهر بنیادی تعالیم پاتان جالی را حفظ کرده‌اند؛
1-حالت یا وضعیتهای خاص فیزیکی
2-تمرین تنفس
3-غور و تفکر معنوی
باور عمومی بر این است که این ترکیب تمرین جسمی و ذهنی، فواید خاص و یگانه‌ای دارد. مثل بهبود قدرت بدن و انعطاف‌پذیری، تقویت کار قلب و ریه و ارتقا سلامت روان. اما مطالعات جدید درباره سودمندی این سنت باستانی چه دارند بگویند؟ با وجود تلاش پژوهشگران متعدد، سخت است بشود به حکم دقیق برسیم.
بدلیل ترکیب خاص فعالیت‌های متعدد بدنی نمی‌شود گفت دقیقا کدام حرکت باعث فواید یوگا در سلامت می‌شود. علاوه بر آن پژوهش درباره یوگا اغلب حجم نمونه کافی نداشته، تنوع در نمونه ها نبوده و بشدت متکی بوده‌اند بر گزارش خود شرکت کننده ها که نتایج را وابسته می کند به انگاره های پژوهشگر. با همه اینها بعضی فواید سلامتی هستند که شواهد علمی محکم دارند. بگذارید از انعطاف پذیری و قدرت بدنی شروع کنیم. پیچ و خم دادن بدن در قالب حرکات یوگا گروههای عضلانی متعدد و متنوع را بکار می گیرد.
در کوتاه مدت کشش، میزان آب درون رباطها، عضلات و غصروف را بالا می‌برد و حالت کشسان اینها را بیشتر می کند. در دراز مدت کشش منظم و مرتب، باعث تحریک سلولهای بنیادی و زایا می‌شود که به بافت عضلانی جدید و دیگر بافتها تمایز پیدا می کنند که کلاژن با کیفیت و کشسان می‌سازند.
کشش مرتب همینطور رفلکس و تمایل طبیعی بدن برای انقباض و گرفتگی عضلات را کم می کند و تحمل به درد را افزایش می‌دهد و انعطاف پذیری در شرایط خاص و بحرانی را بالا می‌برد. محقق‌ها به این نرسیده‌اند که کدام حرکت و وضعیت یوگا بیشتر به این اثرات کمک می کند. بنابراین سهم هر حرکت در این ارتقا جسمی معلوم نیست.
ولی مانند بقیه ورزشهای غیر ضربتی می‌شود با اطمینان گفت که یوگا تناسب اندام و انعطاف پذیری را در آدمهای سالم بالا می‌برد. همینطور ثابت شده که یوگا یک ابزار قدرتمند درمانی است. در مطالعاتی بر بیمارانی با طیفی از مشکلات اسکلتی عضلانی، یوگا در کاهش درد و افزایش بازه حرکتی، از دیگر ورزشهای غیر ضربتی مفیدتر بود.
افزودن یوگا به یک روتین قبلی ورزشی قدرت و انعطاف پذیری را حتی بیشتر کرد به ویژه در مشکلاتی که بد به درمان جواب می‌دهند مثل کمردرد مزمن ، آرتریت روماتویید و استئوپروز. دیده شده ترکیب ورزش و تنفس منظم و اصولی در یوگا در بهتر کردن بیماریهای ریوی هم موثر است. بیماری‌هایی مثل برونشیت مزمن، آمفیزم و آن ترکیبی است از ضخیم شدن یا انقباض راههای هوایی و تغییر غشای محل تبادل اکسیژن با خون.
تمرینهای تنفسی یوگا می توانند به رسیدن هوا به عمق ریه و شل تر شدن راههای هوایی کمک کنند و انتشار اکسیژن را ارتقا بدهند. بالا بردن محتوای اکسیژن خون به ویژه برای کسانی خوب است که عضله قلبشان ضعیف شده و مشکل پمپاژ خون دارند. حتی آنهایی که قلبشان سالم است با تمرینهای یوگا فشار خونشان پایین می‌آید و عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی شان کم می‌شود.
اما اثبات مشهورترین و ستایش‌شده‌ترین فایده یوگا شاید از همه سخت‌تر باشد؛
اثرات روانشناختی- با وجود ارتباط قوی و طولانی یوگا و سلامت روان شواهد قطعی برای نشان دادن نحوه اثر روانشناختی یوگا زیاد نیست. یکی از مهمترین موضوعات طرح شده این است که یوگا علایم افسردگی و اختلالات اضطرابی را کم می‌کند. چون در تشخیص این مشکلات و ریشه و دلیل و شدتش اتفاق آرا وجود ندارد، کمیت گذاری میزان اثر یوگا در مطالعات آماری سخت است. ولی شواهد نشان می‌دهد یوگا به اندازه مراقبه و ذهن آگاهی و تمرین ریلکسیشن در کاهش علایم استرس موثر است.
پژوهش درباره اثرات یوگا همچنان ادامه دارد. در آینده مطالعاتی با حجم نمونه بیشتر و شرکت کننده‌های متنوع‌تر لازم است تا اثر یوگا رو بر حمله قلبی، عملکرد شناختی و شرایط بیماران سرطانی و مشکلات دیگر بررسی کند. اما همین الان سنت باستانی یوگا بعنوان ترکیب ورزش، اندیشه و آرام سازی به کار خودش ادامه می‌دهد.
ترجمه: دکتر ایمان فانی
مطالب مرتبط
