کالاهای استراتژیک و بحران کمبود میکروچیپ در اثر پندمی

تقریبا وسیله‌ای در دنیای مدرن نیست که از تراشه‌های الکترونیک بی نیاز باشد؛

از اتوموبیل و گاز و یخچال و کولر و موبایل و کامپیوتر گرفته تا سامانه‌های دفاع ضد موشک همه با چیپهای ساخته شده از مواد نیمه‌هادی (سمی کانداکتورها) کار می‌کنند.

به دنبال مجموعه ای از رویداد‌ها در سال ۲۰۲۰ تولید و توزیع این محصول استراتژیک در جهان مختل شده و مشکلات در حال افزایش است؛

-کارخانه‌های کمی در دنیا فناوری تولید این تراشه‌ها را دارند (اغلب در خارج خاک آمریکا از جمله مثلا TSMC در تایوان، سامسونگ در کره، مراکز دیگری در سنگاپور و SMIC در چین). تولید، پروسه ای بسیار زمان‌بر (۲ تا ۱۰ ماه) و پیچیده است (سالنهای تولید میکروچیپ هزار برابر از اتاق عمل جراحی پاکیزه‌تر‌اند) و براحتی نمی توان از تولید یک نوع تراشه به نوع دیگری شیفت کرد. سفارشها از یکسال زودتر بسته می‌شوند.

-قرنطینه به دنبال پندمی، ابتدا الگوی لوازم مصرفی را از اتوموبیل به وسایل الکترونیک خانگی (لپ تاپ و پلی استیشن و مودم) تغییر داد و سپس ناگهان تقاضای اتوموبیل شخصی را زیاد کرد.

-در همین مدت استخراج بیتکوین و دیگر رمز ارزها (نیازمند کارتهای گرافیکی قوی) در جهان به سطح تازه و بی سابقه ای رسید.

-یکی از کارخانه‌های مهم تراشه‌های الکترونیک ژاپن در اثر شداید اقلیمی در آتش سوخت. این نوع کارخانه‌ها برای خنک کردن و پاکسازی بشدت آب مصرف می‌کنند و خشکسالی بی سابقه در پنجاه سال اخیر و خشک شدن رودخانه ها در تایوان به این صنعت آسیب رسانده است. (ده درصد برون ده دو سد محلی به تنهایی در کارخانه TSMC تایوان مصرف می‌شود)

-ماده اولیه سیلیکا به غیر از از ویفر (صفحه خام نیمه‌هادی‌های تراشه الکترونیک)، ماده اولیه شیشه هم هست که برای ساخت ویال واکسن استفاده می‌شود.

-مجموعه عوامل فوق باعث شده مثلا در صنعت خودرو، یا ظرفیت تولید به دلیل کمبود میکروچیپ بشدت کاهش یابد (مجموعا ۴ میلیون خودرو کمتر از سال قبل) یا ماشینهای ۲۰۲۰ با کیفیت و امکانات کمتر عرضه شود. همزمان قیمت ماشین کارکرده در جهان افزایش یافته است.

پیش‌بینی می‌شود حتی در صورت بهبود شرایط (پندمی، اقلیمی…) این وضعیت تا ۲۰۲۳ ادامه پیدا کند.
-یکی از دلایل جنگ سرد آمریکا و چین بر سر جزیره استراتژیک تایوان و سایر نقاط شرق آسیا متمرکز بر همین مساله است. ساخت هر کارخانه‌ جدید حداقل ۱۵ میلیارد دلار و سالها زمان و پروسه انتقال و واگذاری فناوری نیاز دارد که با شرایط کنونی شبیه لقمه گرفتن برای رقیب است. نقشه مدارهای ترانزیستوری از شرکتهایی مانند اپل، تسلا، اینتل و غیره برای چاپ روی ویفرهای سیلیکون ارسال می‌شود و دقت و ظرافت آن قابل مقایسه با مولکول DNA است.

ایالات متحده نمی‌تواند چنین کالای استراتژیکی را همیشه در شرق آسیا برون‌سپاری کند. بخشی از بودجه سه و نیم تریلیون دلاری ارایه شده توسط دموکراتها برای بازسازی زیرساختهای آمریکا، قرار است صرف خودکفایی در زمینه تولید نیمه‌هادی‌ها و تراشه‌ها در خاک آمریکا شود. جو بایدن در این زمینه دستور ویژه صادر کرده است.