جغرافیای سیاسی آلمان

جغرافیای سیاسی آلمان مثالی است از کاری که حمل و نقل آبی با یک کشور می کند:

 از اصول نخستین جغرافیای سیاسی آن است که بدانیم حمل و نقل دریایی در مقیاس کلان، با تفاوتی بسیاربسیار زیاد، به راههای زمینی و هوایی ترجیح دارد. یکی از آن کشتی های باری که در تلویزیون دیده‌اید را اگر بخواهند بار قطار یا کامیون کنند، طول این قطار یا صف کامیونها، هفتاد مایل خواهد بود. هزینه حمل و نقل دریایی پانزده تا شصت بار (بسته به کیفیت جاده) از مسیر زمینی ارزانتر است.

دو شهر به فاصله دویست کیلومتر در جوار یک رودخانه یا ساحل، به سبب حمل و نقل ارزان، (هزینه حمل در مقایسه با هزینه تمام شده کالا ناچیز است) حجم تبادل و رفت و آمد بسیار زیادی پیدا می کنند و به این ترتیب از نظر زبانی، فرهنگی و به دنبال آن قانونگذاری، مشابهت می یابند و چه بسا اتحادیه تشکیل دهند. دو شهر به فاصله دویست کیلومتر که فقط دسترسی خشکی دارند از نظر تاریخی تمایز فرهنگی، اقتصادی و قانونی بیشتری پیدا می کنند و نسبت به هم با محافظه کاری و احتیاط  بیشتری برخورد می کنند.

خاک اصلی قاره اروپا مجموعا هشت هزار مایل رودخانه قابل کشتیرانی دارد که در قالب سه حوضه آبریز جدا از هم تشکل یافته اند، هر یک از این حوضه ها، مادر یک کشور، فرهنگ و تمدن عمده است و دقیقا آنجایی که کشتی نمی توانسته از حوضه‌ای به حوضه دیگر وارد شود، گسلهای فرهنگی و تمدنی پابرجا مانده‌اند. به این خاطر است که تحلیلگران جغرافیای سیاسی، اتحادیه اروپا را در کلیت خود یک اتحادیه مصنوعی می دانند که حفظ آن تنها با صرف انرژی و شنا کردن در خلاف جهت جریان طبیعت ممکن می شود.

اما در درون یک حوضه آبریز (مثلا آلمان) مشابهت فرهنگی و زبانی و مدل اقتصادی به مرور این امکان را فراهم کرده که نظام فدراتیو شکل بگیرد و اتحادی طبیعی به وجود آید که حفظ آن با ایجاد عدالت اقتصادی و قانونی نسبتا آسانتر است.