می توان تصور کرد که رنج حاصل از تنهایی در زندگی انسان کارکردی تکاملی داشته و درست مانند درد فیزیکی، یک زنگ خطر بوده است. به ویژه که عزلت گزینی در طی یک چرخه تشدید شونده به انزواطلبی بیشتر می انجامد. همه‌گیری درونگرایی و پسرفت مهارتهای اجتماعی می‌تواند خطرناک باشد.

آیا آدمهای باهوش تنهاترند؟ هوش موجب تنهایی می شود یا تنهایی ذهن را به کار می اندازد؟ می توان استدلال کرد که هوش عاطفی به دقت و توجه به جنبه‌های مخفی، معذب کننده و گاه ترسناک خویشتن منجر می‌شود و از این رو به تنهایی می انجامد. کسانی که بخواهند به سوالات سخت درباره خود و دیگران بپردازند، اغلب منزوی می‌شوند. این انزوا را باید گرامی شمرد یا از آن فرار کرد؟ چه مخاطبی جز اطرافیان می تواند ساعات تنهایی آدم باهوش را پر کند و آیا این مخاطبین همان کارکردهای مثبت روابط اجتماعی را دارا هستند؟ نقش هنر در این میان چیست؟